روستای کن

پنج محله، پنج نام! این تمام چیزی است که کن امروز از بزرگی و شکوه گذشته به یادگار دارد. کنی که یک روز محدوده اش از میانه جاده چالوس بود تا جنوب شهر تهران، امروز در این پنج محله خلاصه می شود. سرآسیاب «جردن» کن! می توان گفت سرآسیاب «جردن» کن است. در ضلع شمالی و نزدیک به شهران و جاده سولقان. به همین خاطر از شمال منطقه ـ سرآسیاب ـ شروع می کنم. به هرحال در این بلاد تمام رده ها به شمال شهر ختم می شود!اما قبل از وارد شدن به محله، طرح این پرسش بد نیست که چرا «سرآسیاب»؟می گویند در کن آسیاب های زیادی وجود داشته و یکی از آنها در نزدیکی تکیه کنونی سرآسیاب بوده. در حول این یک محل و در کنار نانوایی محله جایی وجود داشته به نام «سوختون» که در آنجا هیزم می ریختند تا نان بپزند و چون نزدیک به آسیاب بوده این محل به سرآسیاب مشهور شده. طبق آنچه از روستاهای کهن در دست است، بیشتر این روستاها محلی به نام سرآسیاب دارند و آنهم به خاطر وجود آسیاب در زندگی آن روز این جماعت است. درقاضی و کوچه های تودرتو کوچه های در قاضی عموماً پیچ در پیچ اند. از این کوچه پسکوچه های تنگ و پیچ در پیچ راهی می یابم به امامزاده در قاضی یا امامزاده کابل حسین! به داخل حرم امامزاده می روم. اتاقی کوچک که قبری را در میانه خویش جای داده! روی سنگ قبر بدون حفاظ امامزاده نوشته شده: «از فرزندان امام سجاد که در کن در کوچه گهوارتراشان به مدت سه روز در منزل شخصی به نام حاج احمد حلوایی بودند، مأموران اطلاع پیدا کردند و ایشانرا به شهادت رسانیدند.» قدمت کن و محله های وابسته درست معلوم نیست. حداقل اهالی درست از آن اطلاعی ندارند. اما گویا در زمان تجدید بنای ساختمان مسجد که قبل ها فقط یک دیوار گلی داشت سنگی پیدا می شود با نوشته ای کهن که مربوط می شده به هزار و صدو هفتاد سال پیش! اما شاید معماتر از قدمت نام در قاضی باشد که اتفاق اهالی از معنای آن بی خبرند. تنها و تنها می گویند و بیشتر نیز در پی آن که بفهمند این نام یعنی چه نیستند. اما احتمالاً و به قول یکی از اهالی محل سکونت یک قاضی یا یک عالمی بوده است و گمان می رود که «دارقاضی» یا «دارالقاضی» باشد. که امروزه به درقاضی تبدیل شده. میون ده یا محله حاج فتاح «میون ده» همانطور که از نامش پیداست، در میانه کن واقع شده است. نمی دانم رونق آن روزهای میون ده چگونه بوده است، اما امروزه که چندان رونقی ندارد، خلوت شده و بدون تب و تاب. حاج اسدالله فتاح از آنگونه آدم هاست که در اولین نگاه به نظر می آید شناسنامه محله است. من همین فکر را می کنم و به همین خاطر «میون ده» را محله حاج فتاح نامگذاری کردم. به نزدیکی خانه حاج اسدالله و خیابان حاج فتاح می رسم. گویا حدسم درست بود. حیاط کوچک و شاداب خانه، میزبان گپ کوتاه من و حاج اسدالله است ،می گوید: «تمام محله ها با هم دعوا داشتند! هیچ کس از «میون ده» مثلاً به سرآسیاب نمی رفت. خیلی بد بود، اما الان خوب شده. خدا رحمت کند حاج آقا تهرانی را که همه را صلح داد. اعمال او باعث شد که صلح و صفا برقرار بشه.» بالون، پایین یا بالای ده؟! می گویند قدیمی ترین محله کن از میان این پنج محله و اماکن کهنی که حتی نشانی هم ازشان نیست محله بالون است. به قول رندان کنی مکان هبوط آدم (ع) در این زمین بوده. یعنی«سراندیب» کن! گشت در کوچه های بالون نکات جالبی را پیش روی آدمی می آورد. اینکه بیشتر پیرمردهای بالون صندلی تاشویی دارند که در کوچه و خیابان روی دوش می گذارند و هر جا احساس خستگی کردند، باز می کنند و رویش می نشینند. نمونه ابوالقاسم یعقوبی با هفتادسال سن که در حین گپی کوتاه نکات جالبی را نیز به ما گفت. نکاتی از محله بالون و گذشته اش! این پیرمردها تاریخ زنده این محله اند و خاطراتشان به اندازه کتابی قطور است که حوصله ای می خواهد تا آن را از سینه اینان بیرون بکشد.بالون اماکن کهن زیادی دارد. از مسجد و حسینیه و حمام گرفته تا آب انبار و درختان کهن! می گویند از اماکن بسیار قدیمی که شناسنامه محله و حتی کن محسوب می شود. «تکیه» بالون است. مدتی نمی گذرد که در هنگام تعمیر این تکیه به سنگ نوشته ای برخورده اند که نشان از «وقف کنندگان» این تکیه می دهد. سنگی قدیمی که الان در دیواره کناری تکیه کار گذاشته شده. اما اهالی می گویند قدمت این تکیه بیش از سیصدسال است. اگر چه به نظر می رسد از این هم بیشتر باشد. محله بالون با چهارهزارنفر جمعیت امروز از محله های پرجمعیت کن است که در ضلع جنوبی این منطقه واقع شده با محصولاتی کشاورزی مانند: گندم، سیب، توت، انار، خرمالو و …! البته گندم در سال های دوردست کشت می شده و امروزه زمینی برای کشت گندم در این اطراف نیست. در بالون یکی دو قنات جاری است که یکی از آنان قنات فرمانفرما نام دارد که حکایت طولانی و جالبی دارد. اما از آن جالب تر و حیرت انگیزتر مسجد قدیمی سر چاه است که جزو میراث فرهنگی شناخته شده. در مسجد دوچنار قدکشیده که طبق محاسبات قدمت آنها به بیش از نهصدسال می رسد. اسماعیلیان یا همون اسمالون خودمون اسمالون یا اسماعیلیان محله ای است در حاشیه کن و ضلع غربی کن. چیزی از اسمالون در دست نداشتم حتی نمی دانستم چرا اسماعیلیان؟! آیا خاندانی در این محله سکونت داشتند یا …! به هرحال برای روشن شدن نکات تاریک بحث به سراغ حاج شعبان علی از اهالی قدیمی رفتم. حاج شعبانعلی درست نمی داند. ولی احتمال می دهد قدمت اسمالون به بیش از چهارصد یا پانصدسال برسد. بناهای قدیمی مانند آب انبار و حمام که نشان می دهد قدمت این محله شاید از آنچه می پندارند بیشتر باشد. این حمام توسط میراث فرهنگی ضبط شده است . + نوشته شده در دوشنبه بیست و هفتم شهریور 1391ساعت 12:9 توسط فهیمه محمدخانی | یک نظر ________________________________________ پیست اسکیت رود دره کن هم به بهره برداری رسید نصب آلاچیق، تامین روشنایی و احداث پیاده رو از جمله طرح هایی است که در راستای تامین رفاه شهروندان اجرا شد. به منظور توسعه فضای ورزشی و تفریحی پیست اسکیت رود دره کن در زمینی به مساحت 1750 متر مربع احداث و به بهره برداری رسید. حمیدرضا معظمی، معاون حمل و نقل و ترافیک منطقه با بیان اینکه منطقه 5 از ظرفیت های مناسب در ایجاد فضاهای گردشگری و تفریحی برخوردار است گفت: به منظور استفاده بهینه از ظرفیت های موجود و ایجاد و توسعه فضاهای ورزشی و تفریحی همزمان با اجرای طرح ساماندهی رود دره کن پیست اسکیت احداث و به بهره برداری رسید. وی پیست دوچرخه سواری و جاده تندرستی را از دیگر فضاهای تفریحی ایجاد شده در رود دره کن برشمرد و گفت: با توجه به استقبال شهروندان از امکانات موجود پیست اسکیت در راستای تکمیل و توسعه مجموعه های تفریحی و ورزشی در زمینی به مساحت 1750 مترمربع احداث شد. معظمی با بیان اینکه نرده گذاری حریم پیست ها با حذف ایمن سازی انجام شده است گفت: نصب آلاچیق، تامین روشنایی و احداث پیاده رو از جمله طرح هایی است که در راستای تامین رفاه شهروندان اجرا شد. معاون حمل و نقل و ترافیک در پایان با اشاره به اختصاص 100 میلیارد ریال اعتبار برای طرح ساماندهی رود دره کن گفت: ایجاد قطب گردشگری ساماندهی رود دره کن و توسعه و تکمیل مجموعه گردشگری کوهسار از جمله برنامه ها و چشم اندازهای پیش بینی شده بلند مدت منطقه است. از کن می نویسم ؛ کن منطقه ای در شمال غرب تهران است که در جنوب روستاهای سولقان و امامزاده داوود واقع شده و اتوبان همت کن را به نیمه تقسیم کرده است معمولا در کتابها و هنگام گفتگو های عامیانه از کن به عنوان دره کن یا شهر توت نام برده می شود و به این علت به کن دره کن می گویند که تقریبا می توان گفت قسمتی از کن را کوهها احاطه کرده است و کن به مانند دره ای در این کوهها می ماند و به همین علت در کن آب و هوایی تقریبا مانند آب و هوای شمیرانات معتدل و خنک وجود دارد و از این جهت به کن شهر توت می گویند که اغلب افراد ساکن کن در گذشته صاحب زمین های توت بوده اند که متاسفانه بیشتر انها در طرح اتوبان همت از بین رفت و ما بقی هم به صورت چهاردیواری درآمده و اجاره داده شده است. محله های کن کن به 5 محله تقسیم می شود که هر محله تا محله دیگر مرز مشخصی دارد و هر محله برای خود یک حمام ، تکیه و حسینیه و چندین مسجد و قبرستان مخصوص به خود دارد . در بعضی از محله ها مدارسی نیز وجود دارد . محله سرآسیاب : می گویند در قدیم در آن آسیاب وجود داشته است و تمام خانه های کن در حاشیه این آسیاب شکل گرفته اند به همین خاطر به آن سرآسیاب به معنی بالای آسیاب می گویند. محله اسماعیلیان : در قدیم فرقه ای به نام اسماعیلی که بسیار جنگجو بودند وارد این محله از کن می شوند و به این خاطر به این محله اسماعیلیان می گویند و کار آنها دامداری ، زمینداری و ساختن وسایل جنگی بوده است . محله میانده : این محله در وسط کن قرار دارد و به همین خاطر به آن میانده می گویند محله دارقاضی : این محله در قسمت غربی کن واقع شده و به این خاطر که فرد عادلی که به لقب قاضی در آنجا به مردم دار قالی می داده است و مردم قالی می بافتند به محله دار قاضی شهرت یافته است. محله بالان : این محله نیز همزمان با ساخته شدن محله سراسیاب آباد شده و در قسمت جنوبی کن قرار داد و چون در قدیم مردم این محله پالان می دوختند و همراه با محصولات کشاورزی به شهر می بردند و در بازار پالان دوزان می فروختند به همین علت به این محله محله بالان می گویند . در قدیم هر محله برای خود آب انباری داشته که اکنون آثاری نه چندان زیاد از آنها باقی مانده است و بعضی از این محله ها دارای خزینه بوده اند خزینه بدین صورت بوده است که حوضی در وسط گرمابه بوده است که از آن آبی برداشته و خود را تمیز می کردند و در آخر به داخل حوضی رفته و خود را با آب تمیز شستشو می دادند ونمونه از این خزینه ها در محله اسماعیلیان باقی مانده ولی به علت تخریب زیاد در آن بسته است .